Şempanzeler ve maymunlar üzerinde yaptığı araştırmalarla insanlar da dahil olmak üzere primatların uzlaşmacı ve empatik doğasını ortaya çıkarmaya yardımcı olan primatolog Frans de Waal, 75 yaşında hayatını kaybetti.
Emory Üniversitesi cumartesi günü yaptığı açıklamada, uzun kariyeri boyunca birçok ödül kazanan, birçok popüler kitap yazan ve 2007’de Time dergisinin dünyanın en etkili 100 kişisi listesine giren de Waal’ın 14 Mart’ta mide kanseri sebebiyle yaşamını yitirdiğini duyurdu.
Hollanda doğumlu bilim insanının, şempanzeler ve maymunlar üzerinde onlarca yıl yaptığı biyolojik araştırma, insanlar da dahil olmak üzere primatların doğal olarak “iğrenç” ve “saldırgan” rakipler olduğu teorisinin çürütülmesine yardımcı oldu.
Daily Tribune’ün haberine göre Emory Üniversitesi’nden yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“De Waal, hayvan ve insan olmanın ne anlama geldiğine dair uzun süredir var olan fikirleri paramparça etti.
Şempanzeler, bonobolar ve kapuçin maymunlarında çatışma çözümü, uzlaşma, işbirliği, empati, adalet, ahlak, sosyal öğrenme ve kültür üzerine yaptığı çalışmalarla insan doğasının kökenlerini yaşayan en yakın akrabalarımızda gösterdi.”
Emory Üniversitesi Psikoloji Bölümü Başkanı Lynne Nygaard, de Waal’ı “disiplinleri aşan içgörüler” sunabilen “olağanüstü derecede derin bir düşünür” olarak hatırladı. Nygaard yaptığı açıklamada, “Frans de Waal’ın hem küresel hem de Emory’deki etkisinin büyüklüğünü özetlemek zor” dedi.
De Waal, araştırmasını daha geniş bir kitleye açıklamaya yardımcı olan, “İçinizdeki Maymun”, “Farklı” ve “Primatlar Arasında Barışı Sağlama” gibi popüler ve eleştirmenlerce beğenilen kitaplar yazdı.
Emory’nin aktardığına göre de Waal, “Maymunları insanlara biraz daha yaklaştırdım ama aynı zamanda insanları da biraz aşağı çektim” demişti.
Bilim insanı üretken bir konuşmacıydı ve TED Konuşmaları milyonlarca kez izlendi.
De Waal, 2020’de EO Wilson Edebiyat Bilimi Yazma Ödülü’nü kazandı ve 2021’de insanları güldüren ve sonra düşündüren başarıları onurlandıran hiciv ödülü olan Ig Nobel Ödülü’nü kazandı.
